Τρελοί έρωτες σε σκοτεινούς καιρούς ή απλά… Λα Μοσκέτα
του Ρουτζάντε (το όνομα με το οποίο πέρασε στην ιστορία ο Άντζελο Μπεόλκο 1500-1542)
Μία από τις σημαντικότερες λαϊκές κωμωδίες του 16ου αιώνα ανεβαίνει φέτος το καλοκαίρι από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καλαμάτας. Μία κωμωδία που κάτω από την επιφανειακή της αφέλεια και λαϊκότητα, μας μιλάει για την διαφθορά και την βία σαν βασικές και σταθερές παραμέτρους μιας κοινωνίας σε παρακμή. Όσο για τον έρωτα, τίθεται και αυτός στην υπηρεσία των συμφερόντων.
Tο έργο μεταφέρεται στην εποχή που η άνοδος του φασισμού στην Ιταλία του Μπενίτο Μουσολίνι, σε συνδυασμό με την άνοδο του Χίτλερ, αρχίζει να απλώνει μαύρα σύννεφα πάνω από όλη την Ευρώπη.
Ζούμε σε μια εποχή που ο Ευρωπαϊκός ουρανός σκιάζεται και πάλι. Ένας αδιανόητος πόλεμος έχει αρχίσει. Σε διάφορες χώρες εμφανίζονται εκλογικά αποτελέσματα που φέρνουν τον λαϊκισμό και κάθε μορφής αναθεωρητισμό σε ευθεία σύγκρουση με την φιλελεύθερη δημοκρατία και τις αξίες που πάνω τους στηρίχτηκε η Ευρώπη που ξέρουμε. Όταν έγραφε το έργο του ο Ρουτζάντε, άρχιζαν αργά αλλά σταθερά να οικοδομούνται οι Ευρωπαϊκές αξίες. Σήμερα ίσως ζούμε την αρχή της διάλυσης αυτών των αξιών. Οι ανθρώπινοι τύποι του έργου, που γίνονται αργότερα χαρακτήρες, μέσα από την παράσταση μας ενοχοποιούνται και αυτοί για την άνοδο κάθε φασισμού και την αρχή του τέλους του δυτικού πολιτισμού. Μια λαϊκή κωμωδία λοιπόν του 16ου αιώνα, γίνεται το αφηγηματικό όχημα για μια ιστορία τρελών ερώτων σε σκοτεινούς καιρούς.
Η φαινομενικά απλοϊκή ερωτική ιστορία του έργου και τα ιλαροτραγικά παθήματα των ηρώων, αποκτούν μια διαφορετική διάσταση όταν μεταφέρονται στο χρόνο. Ποιοι είναι οι πολίτες που μπορεί ανά πάσα στιγμή να γίνουν υποστηρικτές φασιστικών
νοοτροπιών και καθεστώτων; Πώς το συμφέρον παίζει τον απόλυτα καθοριστικό ρόλο; Πώς η έλλειψη αξιών δημιουργεί μια επικίνδυνη προσαρμοστικότητα;
Το χρήμα και ο ερωτικός πόθος ήταν τα δύο σημεία μεταξύ των οποίων εκινείτο η ζωή των ηρώων. Τώρα με την αλλαγή του ιστορικού πλαισίου, ανανεώνεται το
ενδιαφέρον μας για την σημαντική αυτή κωμωδία.
Το έργο έχει έναν μεγάλο πρόλογο, που εισάγει τους θεατές στην ιστορία. Η διασκευή του έργου βασίζεται κυρίως στην αλλαγή αυτού του προλόγου και σε μικρούς
προλόγους σαν συνέχεια του πρώτου, πριν από κάθε πράξη. Επίσης έχουν
προστεθεί πέντε τραγούδια, σε στίχους και μουσική του Δημήτρη Οικονομάκη μετά από κάθε πράξη, που μας καλούν να στοχαστούμε πάνω στην ιστορία και την φύση του ανθρώπου στο διάβα της.
Δημιουργούμε μια παράσταση ευφρόσυνη, διασκεδαστική που όμως δεν θυσιάζει τον κοινωνικό προβληματισμό. Η λαϊκή κωμωδία θέλουμε να γίνει το όχημα μιας επιπλέον σκέψης για το παρόν και το μέλλον μιας Ευρώπης που φαίνεται να χάνεται. Και επιπλέον ένα στοίχημα προσμείξεων. Αφελής θεατρική ίντριγκα, ιστορικότητα μιας εποχής που μόνο η αφέλεια δεν την χαρακτηρίζει, κλοουνερί και ιταλικός νεορεαλισμός.
Γιάννης Μαργαρίτης
